In de raadsvergadering van woensdag 1 juli ’20 is er besloten om een nieuw systeem van inkopen van de WMO te gaan instellen in onze gemeente. Een plan dat veel stof heeft doen opwaaien. De Leeuwarder Courant noemde het plan controversieel, zorgaanbieders riepen op om geen verandering in te stellen en de coalitie wilde het voorstel terug sturen naar de tekentafel om het verder uit te werken.
Wat werd er nou eigenlijk voorgesteld door het college? De WMO-maatwerkvoorzieningen (individuele begeleiding, groepsbegeleiding, kortdurend verblijf, persoonlijke verzorging en huishoudelijke hulp) en een deel van de Participatie (sociale activering) moeten opnieuw worden aanbesteed.
Tijdens de decentralisatie van 2015 zijn deze taken bij de gemeentes komen te liggen. Er is toen een contract van vijf jaar afgesloten. Dit ging volgens een open deur beleid, waardoor iedere zorgaanbieder een contract met de gemeente kon afsluiten. Dit heeft geresulteerd in 230 aanbieders, waarvan 160 daadwerkelijk zorg leveren en maar 22 het grootste marktaandeel hebben.
De manier van aanbesteden die wij nu hebben, werkt niet. Er is geen grip op de kosten. Daarnaast zorgt het grote aantal zorgaanbieders voor veel administratie. Ook geeft dit systeem geen prikkel aan zorgaanbieders om onderling samen te werken, iets dat wij natuurlijk wel graag zien voor onze inwoner. We willen niet dat zij bij iedere zorgvraag hun verhaal opnieuw moeten doen.
Voorgesteld is een nieuw systeem van inkopen. In plaats van ‘uurtje factuurtje’ gebiedsgericht financieren. Onze grote gemeente zal worden opgedeeld in 4-6 gebieden. Hierbij zal ieder gebied een hoofdaanbieder krijgen die de zorg in goede banen leidt. De gebiedsteams, in dienst van de gemeente, zullen samen met de inwoner de indicatie geven en de zorgaanbieder gaat daarna verder uitwerken hoe het resultaat behaald zal worden. Resultaatgericht werken, waarbij de inwoner centraal staat.
Een perfect inkoopmodel bestaat helaas niet. Als het had bestaan, dan had iedere gemeente in Nederland er gebruik van gemaakt en dan hadden wij niet voor zo’n ingewikkeld vraagstuk gestaan. Elk model heeft zijn voor- en nadelen. De VVD ziet in het voorgestelde model de meeste voordelen.
Gebiedsgericht werken, iets dat enorme voordelen met zich mee kan brengen, juist in onze grote gemeente. Kijken of er zorg kan worden geboden in de directe omgeving van de inwoner, met de mogelijkheid om verder van huis te gaan wanneer nodig.
Lumpsum inkoop, meer grip op de financiën, met een vinger aan de pols als de doelgroepen stijgen, om zo toch in te springen en budgetten op tijd aan te passen. Zorg in onze gemeente is leidend, niet het budget. Maar uiteindelijk kun je deze niet los van elkaar zien. Zonder budget is er geen zorg. Meer grip op de financiën is nodig.
De VVD heeft ingestemd met dit voorstel. Wij hebben wel de volgende punten mee gegeven, die wij belangrijk vinden om te borgen in het bestek en de verdere uitwerking:
1. Een hoofdaanbieder aanstellen die bekend is in onze regio en die ervaring heeft met zorg aanbieden in dit gebied. Dit mag natuurlijk ook een samenwerkingsverband zijn van meerdere kleine aanbieders. Samenwerking is belangrijk. Probeer door systemen heen te kijken om zo op een zo effectief mogelijke manier samen te werken voor onze inwoner.
2. De gebiedsteams blijven in charge. Zij bepalen of inwoners recht op ondersteuning hebben. Zij bepalen het doel, samen met de inwoner en de zorgaanbieder bepaalt daarna hoe dit doel behaald zal worden. Daarnaast moeten de gebiedsteams kleine zorgvragen zelf kunnen oppakken
3. Zorg dat zorgaanbieders geen dubbele administratieve lasten krijgen als zij in verschillende gebieden opereren. Zorg voor een overkoepelend platform voor de gehele gemeente, zoals bijvoorbeeld OZOverbindzorg.
4. Communiceer duidelijk. In alle gesprekken die wij hebben gevoerd de afgelopen tijd word communicatie helaas als pijnpunt aangewezen. Communiceer duidelijk en tijdig met zorgaanbieders EN inwoners.
5. Leer van andere gemeenten. Succesverhalen zijn mooi, maar luister vooral ook naar de valkuilen en zorg ervoor dat deze bij ons niet voor zullen komen.
Het nieuwe inkoopsysteem zal nu verder uitgewerkt worden en het doel is om het op 1 januari 2021 te laten starten. We hebben 1,5 jaar om onze gebiedsteams, zorgaanbieders maar vooral ook inwoners voor te bereiden voor de verandering die er aan zit te komen. Hierbij spelen zorgaanbieders een grote rol. Een aantal zorgaanbieders heeft zijn zorgen geuit over het gebiedsgericht aanbesteden. Wij willen deze zorgaanbieders oproepen toch constructief mee te gaan werken. Vooral voor onze inwoners. Want daar doen we het uiteindelijk allemaal voor.