ik heb mijn betoog in vier delen opsplitst, eerst een algemeen deel, daarna ingegaan op de Bestuurlijke ambities van het college en de huidige coalitie, daarna een aantal inhoudelijke zaken uit deze begroting zelve en tot slot een voorstel voor de toekomst, om over na te denken.
Onze -in 2011 nieuw gevormde- Gemeente heeft de eerste 5 jaar van haar bestaan na de herindeling qua financiën niet de wind mee gehad. Het economische tij zat niet mee, waardoor we met krimp van de Rijksuitkeringen te maken kregen. De enorme grondposities waarmee wij te maken hadden en een malversatie in een contract, hebben diepe sporen nagelaten. Er is gigantisch afgeboekt op grondposities.
Er is daarnaast behoorlijk bezuinigd, de belastingen zijn naar het oordeel van de VVD de voorbije jaren behoorlijk verhoogd, de particulieren zijn daarbij nog redelijk goed weggekomen, maar dat geldt helaas -voor wat betreft de lokale heffingen- niet voor ons bedrijfsleven. Besparingen zoals die de voorbije jaren bij de verwerking van afval behaald zijn, zijn als gemiste inkomsten via ophoging van de OZB op bedrijfsgebouwen en dus bij het bedrijfsleven op het bordje terechtgekomen. Dat hebben wij steeds als onrechtvaardig beoordeeld.
Ik heb dan ook gevraagd of er straks bij de definitieve vaststelling van de OZB tarieven er nu ook voor gezorgd kan worden om een verschuiving in het tarief zodat “doorbelasting” bij WONINGEN deze keer iets verhoogd zou kunnen worden ten gunste van het bedrijfsleven of te wel een kleine verschuiving tussen niet-woningen en woningen.
De invulling van en de transitie binnen het “Sociaal Domein” (het overbrengen van de uitvoering van Rijk naar Gemeenten) oordeelt de fractie van de VVD redelijk positie. De VVD heeft recentelijk met volle overtuiging ook ingestemd met de organisatorische aanpassing binnen dit Domein.
Wij huren met ingang van 2017 niet meer van derden personeel in, maar hebben die inhuur in eigen vaste dienst genomen. De VVD ziet daarin een meerwaarde voor wat betreft de aansturing en de directere verantwoordelijkheden zodat er minder kans is op afschuiven en doorschuiven van verantwoordelijkheden.
Het ziet er ook naar uit dat wij redelijk goed uitkomen met de beschikbare budgetten en daardoor voor onze inwoners een goede zorgverlening kunnen bieden. Het recente initiatief voor het mogelijk gezamenlijk optrekken van zorgaanbieders in de Zuidwest Hoek beschouwen wij als een heel goede stap in de juiste richting gericht op een nog betere zorgverlening in combinatie met een kostenefficiëntere dienstverlening.
Voor de VVD geldt: Er moet de juiste zorg worden geboden voor wie dat nodig heeft. En als we dat efficiënt doen, kunnen we meer en betere zorg leveren voor hetzelfde budget.
Met betrekking tot het Ruimtelijk Domein hebben wij aangegeven zeer ingenomen te zijn met de invulling van onze wens om de onkruidbestrijding als gemeente weer zelf op te pakken. Ik heb aangegeven dat wij over een groot aantal foto’s beschikken -her en der gemaakt in onze gemeente- waar het onkruid welig tierde en waar de goten langs trottoirs op een smal grasveld leken. Vorig jaar hebben wij tezamen met Groen Links geprobeerd via een amendement voor de onkruidbestrijding extra middelen beschikbaar te krijgen, dit voorstel strandde vorig jaar helaas nipt omdat de grote coalitiepartijen daarin niet mee wilden gaan. Ook deze partijen moesten nu erkennen dat men toen op het verkeerde spoor zat.
Ook het voorstel om € 400K extra middelen beschikbaar te krijgen voor het onderhoud van onze Kapitaalgoederen (onderhoud van wegen, bruggen, gebouwen etc.) om daarmee het onderhoudsniveau versneld op een hoger plan te krijgen, wordt door ons zeer gewaardeerd. Het had voor ons ook nog wel een onsje meer mogen zijn.
Nadat de voorbije jaren geweldige sommen (circa € 30 miljoen) zijn afgeboekt op het Grondbedrijf lijkt het erop dat nu het tij gaat keren. De vraag die we binnenkort wel op ons bordje krijgen is: wel of niet Hemmen 3 ontwikkelen. In dat kader heb ik in ieder geval mijn collega’s in overweging meegeven de stelling “er is geen toekomst zonder verleden“, met andere woorden we moeten wel goed op onze zaak blijven letten, omdat op voorhand duidelijk is dat dit uiteindelijk miljoenen (berekeningen geven aan misschien wel 8 miljoen) tekort zal opleveren.
Tot slot “de financiën”
Hadden we net door een systeemwijziging ruimte gecreëerd binnen de reserves voor Nieuwbouw van scholen voor de komende jaren, met opnieuw een forse afboeking van € 5.1 miljoen op onze grondposities, nu op de nog Niet In Exploitatie Genomen gronden, krijgt deze pas opgehoogde reserve, meteen weer een flinke dreun en zitten we in feite weer op hetzelfde niveau als 2 jaar terug.
Positief beoordeel ik de toekomst, immers als gevolg van het huidige kabinetsbeleid en een aantal hervormingen die op nationaal niveau zijn doorgevoerd, waaronder de decentralisatie van de Zorg, gecombineerd met economische groei (in plaats van krimp) zien de financiële mogelijkheden van onze gemeente er in de toekomst weer wat florissanter uit.
De VVD heeft bij dit kopje financiën ook specifiek aandacht gevraagd voor spoedige ontwikkelingen in Bolsward en met name de invulling van het fraaie Stadhuis.
Tot slot heb ik gevraagd om in het huidige duale stelsel een lans te breken voor een mogelijkheid om bij het opstellen van de begroting voortaan op voorhand een redelijk groot bedrag aan structurele ruimte beschikbaar te laten. In een duaal stelsel zou het namelijk zeer goed passen om voor specifieke wensen van verschillende partijen een wens van die partijen gerealiseerd te kunnen krijgen, met als financieel kader dus dat afgezonderde bedrag waarvoor de initiatiefnemer(s) door onderhandelen en het zoeken naar meerderheden een wens of meerdere wensen gerealiseerd kan krijgen.
Tot slot heb ik mijn stokpaardje van stal gehaald door te stellen dat, de VVD van mening blijft dat de reserve positie van onze gemeente nog steeds te laag wordt vastgesteld en wel omdat de “gewichten” die aan bepaalde onderdelen worden toegekend op een subjectieve wijze worden bepaald.